пачвару і запусьцілі яе назад у нафтапровад, каб высьвятліць шлях міграцыі з Усходу на Захад. На жаль, ніякіх зьвестак ад польскіх і нямецкіх калегаў нашыя палеянтолягі не атрымалі й дагэтуль...

Такім чынам, робіцца ясным, што Беларусі лепш за ўсё купляць нафту не ў Расеі, дзе й дагэтуль пануе вечная мерзлата й немудрагелістыя гульні, а ў больш цывілізаваных за Расею краінах - напрыклад, у Арабскіх Эміратах ці Саўдаўскай Арабіі. Прынамсі, цывілізаванасьць грамадзтва гэтых дзяржаваў дае ўсе падставы меркаваць, што разам з экспартнай нафтай да нас ня трапшь чарговая рэліктавая расейская гнюснасьць...

Акторка-пажадліўка

Некаторя псэўданавукоўцы-шарлатаны, гаворачы пра шкоднасьць пачваразнаўства, патрабуюць, каб дзяржаўныя структуры пазбавілі датацыяў гэтую галіну навукі. Пры гэтым яны спасылаюцца на адну прыкрую гісторыю, якая надарылася ў сталіцы Беларусі ня так даўно...

Вядомы сталічны драматург Аляксей Д. неяк зайшоў у бар Дома Актора, больш вядомы ў колах менскае інтэлектуальнае й творчай эліты як «Каламутнае вока». За стойкай ён убачыў новую бармэнку - былога актора дзіцячага тэатра, а цяпер масьцітага драматурга надзвычай уразіла, зь якой натуральнай шчырасьцю тая аблічвала падвесялёных кліентаў. На такое ня быў здатны нават ён, і таму нечакана для сябе прапанаваў бармэнцы пабрацца шлюбам.

Разумеючы, што жонка вядомага драматурга ня можа і надалей знаходзіцца за стойкай, ён уладкаваў яе акторкай у Акадэмічны тэатр.

Але зь першых жа дзён шлюбу драматурга моцна занепакоіла наступнае: пры пацалунках былая бармэнка балюча кусала яго вусны, а аднойчы ледзь не адгрызла язык.

Нэрвова неўраўнаважаны драматург ня мог доўта трымаць неспакой пры сабе, і аднойчы, у пьянай кампаніі падзяліўся сваімі назіраньнямі зь лепшым сабутэльнікам - паэтам Вальдэмарам Н. Паколькі сталічны Дом Актора мейсьціцца ў былым архіерэйскім палацы, то інтэр'ер, выкананы ў псэўдабізантыйскім стылі, схіляў сабутэльнікаў да містыкі; паэт Вальдэмар Н. адразу ж згадаў шматлікія публікацыі бульварнага часопіса, галоўным рэдактаром якого быў, пра жахлівых нячысьцікаў і падступных злыдухаў. Пасьля трэйцяй пляшкі, купленай у швэйцара, і сам Аляксей Д. пагадзіўся, што ягоная жонка - людажэрка.

Можа, драматург, прачнуўшыся з пахмельля раніцою, і забыўся б на вечаровую размову, каб ня тыя пяшчоты, якімі вырашыла адарыць яго жонка ў ложку: ледзь прытомны зь вялікімі намаганьнямі ён адарваў галаву ад падушкі й убачыў, як ягоны чэляс схаваўся ў роце былой бармэнкі па самы камель. Лоб драматурга пакрыўся халодным потам, бо ён ўспомніў, як тыдзень таму, беручы ў касьцёле сьвятую аплатку з рук ксяндза, ягоная жонка так глыбока заглынула лыжку, што ледзь не адкусіла сьвятару пальцы...

Перад масьцітым драматургам ва ўсёй непазьбежнасьці вырашэньня паўстала дылема - жончына жыцьцё ці ўласны чэляс. Ня варта й казаць, што ён абраў апошняе - схапіўшы з начнога століка вялізны том сваёй новай п'есы ў вершах, Аляксей Д. забіў ім жонку...

На жаль, пасьпешлівае рашэньне не заўседы бывае правільным: паталягаанатамічнае дасьледваньне былой бармэнкі паказала, што яна - самая звычайная жанчына, праўда пажадліўка, але ні ў якім разе не людажэрка, як меркаваў яе муж.

А таму, шаноўныя аматары й аматаркі праўдзівых ліхтугаў і чорнага гумару, майце на ўвазе, што дасьледваньнем надзвычайных зьяваў у мастацтве павінны займацца сапраўдныя прафэсыяналы, а не дэлітанты накшталт героеў гэтай нявыдуманай гісторыі, бо толькі прафэсыяналы здольныя прадбачыць любыя, самыя нечаканыя адхіленьні ня толькі жыцьцёва-пачварнага, але й літаратурнага сюжэту...

* * *

Скончана апошняя старонка, і ты, паважаны чытач, з палёгкаю ўздыхаешь.

Ты, напэўна, мяркуеш, што здані і пачвары, пра каторыя сумленна й праўдзіва распавялі аўтары гэтае кнігі - толькі плён іх фантазыі?

Што падобныя жахлівыя ліхтугі могуць здарацца хіба што на старонках навукова-літаратурных твораў?

Ты памыляесься.

Выйдзі на вуліцу, паглядзі ўважліва ў твары людзей, уключы тэлевізар, зірні на фотаздымкі першых поласаў урадавых газэт. Аўтары перакананыя, што твары людзей, якія ты пабачыш - дэпутатаў, палітыкаў, бізнэсмэнаў, чыноўнікаў ды самога Прэзыдэнта - карацей, асобаў, ад якіх залежыць твой асабісты лёс, пададуцца табе куды больш жудаснымі, ідыятычнымі й бессэнсоўна-крыважэрнымі...

Ты можаш рабіць мноства высноваў з нашых парадаў, можаш забыцца на іх, можаш з паблажлівай ўсьмешкай адмахнуцца, але аўтары ад шчырага сэрца раяць не забывацца, што і пасьля знаёмаства з нашае кніжкай жыць ўсё адно становіцца лепш, становіцца весялей...