прыкмета. Але ж вельмі мала таго белага - мо з кіпцік даўжынёю.

Так і сядзелі каля будкі Толя і Коля і ўсё гладзілі нас. Боб супакоіўся, пазяхнуў і заснуў у Колі на руках. Мне таксама соладка драмалася, але я стараўся глядзець. Хоць адным вокам. Параўноўваў Толю і Колю. З твару яны кропачка ў кропачку падобныя, аднолькава адзетыя.

- Я пад майку свайго... - сказаў Коля, адцягнуў нешта на жываце, як шкурку, і паклаў у схованку Боба.

Хацеў і Толя са мною такое зрабіць, але пачаў раптам гаварыць «ха-ха-ха!» і паказваць на Колеў жывот. Майка ў тым месцы, дзе ляжаў Боб, зрабілася мокрай-мокрай.

«Як мы іх будзем пазнаваць, хто чый? - думаў я. - Няма ў іх хвастоў, няма белага кончыка на хвасце».

Стамілася маё правае вока глядзець - столькі святла на дварэ! Я заплюшчыў правае і расплюшчыў левае. Які вялікі двор! Гэта ж колькі на ім можна паставіць такіх будак, як наша? Мо больш, чым белых валаскоў на хвасце ў Боба. А каля нас узвышалася і цягнулася сцяна такой высокай і вялікай будкі-дома, што не хапала вачэй, каб усё агледзець за раз. У сцяне былі і дзверы, толькі не круглыя, як у нашай будцы, і яны зачыняліся закрываткаю. Мабыць, у такіх будках-дамах жывуць чалавекі. І толькі я так падумаў, як закрыватка прыадчынілася і адтуль выскачыла наша мама, смачна аблізнулася.

- Пальма бяжыць! Кладзі назад! - спужаўся Коля.

Нас хуценька паклалі ў будку. Але чаго было баяцца? Наша мама добрая, яна не кусаецца, вунь - ветліва махае хвастом.

Сабакі, значыць, могуць хадзіць у чалавечы дом. А чаму не хочуць лезці да нас у будку Толя і Коля? Змясціліся б, толькі трэба ім крыху скруціцца. Хай бы і яны пажылі з намі!

- Толя! Коля! Ідзіце есці! - пачуўся недзе на двары чалавечы голас. - Мыйце рукі - і есці!

- Тата заве! - усхапіўся Коля. Любіў, мабыць, паесці, як і Боб.

А што такое тата? Ці хто такі? Тое самае, што і мама, ці не? Я стаў пярэднімі лапамі на Боба і выглянуў з будкі. Тата Колі і Толі быў каля дзвярэй у дом. Гэта таксама чалавек, толькі куды большы і здаравейшы за Толю і Колю. Значыць, Толя і Коля яшчэ не сапраўдныя чалавекі, а дзеці. І такое дзіва! Толя і Коля ішлі да таты на задніх лапах, і тата стаяў на задніх лапах. Пярэднія целяпаліся так сабе, яны, відаць, і называліся рукі. Але нашто іх было мыць? На руках жа не ходзяць. І нашто ім яны, калі вісяць без карысці? Хаця я ўжо ведаю нашто. Імі можна браць за каршэнь лепш, чым зубамі. Можна імі і па галоўцы гладзіць.

І яшчэ я прыгледзеў: на кожнай руцэ ў іх многа пальцаў, і ўсе - доўгія.

Нас пачынаюць блытаць

Мама Пальма толькі прасунула галаву ў будку - «Вы тут?» - і зноў кудысьці пабегла. Яна вярнулася, калі Боб моцна спаў. А я не спаў, я толькі драмаў. Я чакаў яе, каб папытацца: а ці ёсць і ў нас тата?

Мама лізнула мяне і Боба, адсунула пысаю ўбок і стомлена прылегла. Мне адразу стала так добра каля яе, што я і пра тату забыў.

...Прайшло некалькі дзён.

То спім, то дрэмлем, то кормімся. То няма мамы, і мы чакаем яе, нудзімся. То нас лашчаць, пасадзіўшы на калені, Толя і Коля. Мы ўжо зусім-зусім прывыклі да іх. Я пачаў нават адрозніваць Толю ад Колі - у яго быў свой пах.

Мама неяк расказала нам, што Коля, Толя і іх тата прыехалі сюды з горада. Але яны свае людзі, на іх брахаць не трэба. А самыя-самыя свае, якія ўвесь час тут жывуць, гэта баба Ганна і дзед Антон. Брахаць жа трэба толькі на чужых. А чужых людзей ёсць яшчэ многа, яны жывуць у сваіх дамах.

- А як гэта - брахаць? А ці на ўсіх чужых трэба брахаць? Ці заўсёды? - пыталіся мы.

І мама цярпліва на ўсё адказвала.

Боб паспрабаваў брахаць. Атрымаўся не брэх, а піск. Я нават не спрабаваў: толькі сораму набярэшся.

- А ў нас тата ёсць? - нарэшце спытаў я ў мамы.

- Ёсць, а як жа. Я калі-небудзь пакажу яго, пазнаёмлю. У сабак такая завядзёнка: таты не жывуць разам з дзецьмі.

Мы зноў паснулі. І, мабыць, у сне я злавіў Боба за белы кончык хваста і сусліў яго. Бо калі прачнуліся і падурэлі крыху з Бобам, падужаліся, мокры кончык хваста зрабіўся шэры ад пылу і пацярухі. Мы і так абодва былі шэрыя, толькі носікі чорненькія. І тут да будкі падышлі і прыселі Толя і Коля.

- Булька, Булька, - пазваў мяне Толя, а сам пацягнуў за лапу Боба.

- Боб, Бобка, - сказаў Коля і ўзяў за шкірку мяне.

Я запішчаў: пераблыталі! Але ні Толя, ні Коля не разумелі майго піску.

- Нешта пахудзеў мой Боб, - сказаў Коля і пагушкаў мяне.

- А мой Булька паправіўся, малайчына, - гладзіў Боба мой Толя. І я зноў не вытрываў, запішчаў. Так лашчыць, як Толя, Коля чамусьці не ўмеў.

Толя гладзіў, гладзіў Боба і правёў па хвосціку раз, другі, прапусціў хвосцік цераз кулачок. І раптам закрычаў:

- Глядзі, і ў Булькі кончык хваста пабялеў!

Тады Коля пагладзіў, пацёр мой хвосцік.

- Ой, а ў Боба пацямнеў... - прашаптаў ён.

Мы пачалі абурана пішчаць.

- Мы іх пераблыталі! - нарэшце здагадаліся яны.

Толя і Коля памянялі нас, і мы адразу супакоіліся.

- Бульбобы вы! Абодва Бульбобы! - Толя падняў мяне за пярэднія лапы, паставіў на заднія, як чалавека.

- Ну - пайшлі! Ну - хадзем!

Ой, як цяжка, як нязручна хадзіць на дзвюх лапах. Бедныя, бедныя Толя і Коля, як яны пакутуюць! Коля таксама вадзіў Боба за пярэднія лапы.

- Белахвосцік ты... Дуралей малы... Свавольнік! Гэта ж трэба так нас ашукаць!

Коля не ведаў, што гэта я падстроіў такое з Бобавым хвастом.

Мы ідзём гуляць самі

Сёння я прачнуўся раней за Боба. Прачнуўся, бо нехта закрычаў каля будкі на ўсё горла: «Ку-ка-рэ-ку!» Мамы Пальмы ў будцы не было, а Толя з Колем не прыйшлі яшчэ. Патузаў белахвостага за вуха - уставай! Патузаў за хвост - расплюшчыў той вочы, пазяхнуў:

- Ты чаго лезеш? Як цапну зараз...

Гэ, цапне ён... Непаварацень, пакуль збярэцца, дык я тры разы адскочу.

- Хадзем на двор, пагуляем, - сказаў я.

- Мама сказала нікуды не выходзіць з будкі, - адмовіўся Боб. Але сам усё-такі зіркнуў адным вокам на светлы кружок.

І тут зноў пачуўся прарэзлівы крык: «Ку-ка-рэ-ку!» Усё роўна як: «Ратуйцеся! Уцякайце хто куды!»

Белахвосты спалохана ўціснуў галаву ў плечы, падцяў хвост.

- Не бойся, там столькі цікавага! - пацягнуў я яго за вуха.

Паддаўся Боб на ўгаворы. Мы няўклюдна пералезлі цераз парожак.

Ногі нас чамусьці ўсё яшчэ не трымалі моцна. Мы хісталіся і ціснуліся адзін да аднаго. Мо ад страху? Двор такі вялікі - за дзень не перапаўзеш. Гэта ў адзін бок. Амаль столькі ж і ў другі бок ад будкі. Хіба ўпоперак паспрабаваць? Там каля дрэў высозная сцяна з дошак. Толькі гэтыя дошкі не шчыльна стаяць адна каля адной, а нібы цераз адну. Называецца гэта плот - так мама ўчора казала. Каля плота заўзята грабуць лапамі пясок смешныя белыя звяры на дзвюх нагах. Замест пысак у іх дзюбы. Хвасты