Таблеткi для сну

© Літаратурны дадатак «Бібліятэка «Вожыка», 1989.

Кожны сатырык смяецца ўсур'ёз і мае свой непаўторны голас.

Мяркуем, што і гумарэскі Віктара Лоўгача зацікавяць нашых чытачоў.

Ён нарадзіўся 15 жніўня 1936 года на Жыткаўшчыне. Яшчз калі вучыўся ў школе, стаў прыхільнікам сатыры і гумару. Спачатку чытаў творы такіх знакамітых сатырыкаў, як Яраслаў Гашак, Карал Чапек, Кандрат Крапіва, а потым рука неяк знянацку сама пацягнулася да алоўка.

3 таго часу — і пайшло, і паехала. Стаў Віктар Лоўгач актыўна пісаць гумарэскі і дасылаць іх у рэдакцыі. Яму пашэнціла: давалі ім месца на старонках газет «Звязда», «Настаўніцкая газета», «Гомельская праўда», адводзілі ім і кавалачак эфіру на рэспубліканскім радыё. Спадабаліся ягоныя гумарэскі і апавяданні гэтаксама і чытачам «Вожыка».

Праўда, друкуючы свае гумарэсачкі, аўтар, здаралася, хаваўся пад псеўданімам. Але, нягледзячы на тэта, чытачы ўсё роўна з задавальненнем чыталі ягоныя гумарэскі.

У гэтую вожыкаўскую кніжачку трапілі лепшыя творы Віктара Аляксандравіча. 3 усмешкаю рыхтаваў іх да друку рэдактар, з усмешкаю рабілі сваю работу машыністкі, карэктары, лінатыпісты, наборшчыкі, і нават прыбіральшчыца цётка Нюра ціха-ціха пасміхвалася, крадком чытаючы ягоныя творы ў друкарні па начах.

Ужо трыццаць гадоў мінула з тае пары, як на старонках рэспубліканскага друку дапамагае ўсміхацца чытачам В. Лоўгач. I ўсё гэта, заўважце, працуючы то загадчыкам аддзела, то адказным сакратаром, то намеснікам рэдактара, а то i рэдактарам газеты. За гэты час стаў членам Саюза журналістаў СССР. То і добра, бо які ж гэта сучасны журналіст, калі ён і пажартаваць ніколі не можа?

Я параіў бы ўсім прыхільнікам сатыры i гумару зрабіць невялічкі такі куточак у сваіх хатніх бібліятэках асабіста для вожыкаўскіх зборнікаў і, канечне ж, для гумарыстычных твораў Віктара Лоўгача.

Шчыра кажу: не пашкадуеце!

У. Цвяткоў.

Прэмiя

— А цяпер, шаноўныя мае, трэба назваць прозвішча чалавека, якому па выніках квартала выдадзім першую грашовую прэмію і пуцёўку ў Сочы,— звярнуўся да падначаленых дырэктар фабрыкі Каўнеркін.— Зробім гэта па справядлівасці, калектыўна.

— Качкіна,— пачулася з месца.— Не п'е, не курыць. Лепшы наладчык швейных машын.

— Яно то так, але ж у святле перабудовы не тая кандыдатура. Праз год на пенсію, а мы прэмію,— дырэктар развёў рукамі.— Моладзь абыходзім. А яна — будучыня наша.

— Тады мадэльера Ніну Галубкіну. Спецыяліст што трэба.

— Рана, дарагія мае. Рана. Нядаўна ж у нас працуе. Яшчэ зазнаецца.

— А мо закройшчыцу Яўгаліну Кудзелькіну? Заўжды ў перадавіках, дысцыплінаваная. I план квартальны на тры дні раней тэрміну выканала.

— А муж у яе? У газетцы нас крытыкаваў! Без яе падказкі не абышлося. А мы — прэмію...

Зала прыціхла, зала думала і раптам радаснае:

— Ёсць такі чалавек! Эльвіра Пятроўна!

— Калі ўсе за, то і я не супраць,— сказаў дырэктар.

I Эльвіры Пятроўне Каўнеркінай, машыністцы аддзела кадраў, выдалі грашовую прэмію і пуцёўку ў Сочы. Няхай папраўляе здароўечка. 3 чым шчыра і павіншаваў яе дырэктар.

Чаго толькі не зробіш дзеля любімай жонкі!

Семiнар

У нашай канторы «Прас, барана і гэблік» — вэрхал. Раніцою пазванілі, што на базе «Праса, бараны і гэбліка» намечана правесці абласны семінар рацыяналізатараў. Трэба падрыхтавацца, трэба выступіць і з веданнем справы расказаць, што і як мы ўкараняем.

Дырэктар паклікаў мяне.

— Пятро Пятровіч! — кажа ён.— Ты ў нас першы рацыяналізатар. Табе і карты ў рукі. Як i належыць у перабудову — табе поўная самастойнасць. Прымай гасцей і выкладвай усё як мае быць...

Для мяне тэта прызнанне заслуг на ніве рацыяналізацыі. Я аўтаматызаваў прас: націскай на кнопку, і ён гарцуе сам па кашулі.

Удасканаліў і гэблік, прыладзіўшы маторчык ад бензапілы.

Ажно на шэсць зубоў прыбавіў у баране.

I вось госці з усёй вобласці ў нас у канторы. У зале адпачынку і творчасці расселіся ў крэслах — і ўся ўвага. А я пра свае вынаходніцтвы ім і расказваю, на эканамічныя выкладкі націскаю. I чую, чую, як шэпчуцца госці:

— Ну й галава ў чалавека! На руках такога насіць, у прэзідыумы садзіць...

А ў перапынку кожны сціпла паціскаў мне руку. Затым была прапанова калектыўна са мной сфатаграфавацца.

А вечарам зноўку засядалі. 3 прэзідыумам. 3 уручэннем памятных сувеніраў. О, колькі слоў было ў адрас кіраўніцтва і, перш-наперш, дырэктара за рацыяналізацыю!

Не было толькі ў прэзідыуме мяне. Ды і ў зале не знайшлося месца — давялося стаяць.

Я болей тут быў нікому не патрэбны. Усе чакалі вячэры, а там ужо кіраваў дырэктар...

Узрадаваў

Фабрыку па вырабу цёплых жаночых хустак ліхаманіла. 3 гандлёвых сетак адзін за адным паступалі жахлівыя сігналы:

— Не хусткі, а коўдры сярмяжныя. Іх палохаюцца жанчыны.

Прыйшло пісьмо і ад бабкі Даркі. «Галубкі мае,— пісала яна вялікімі каравымі літарамі.— Вашы хусткі можна павязаць толькі на маставыя сваі. I то не кожная вытрымае такі цяжар».

— Як быць? Што рабіць? — чулася ў кабінетах.— Хоць бы адзін прыемны сігнал...

I тут яшчэ наведвальнік з сяла. Заявіўся якраз напярэдадні Новага года. I адразу на планёрку да дырэктара фабрыкі:

— Дзякуй, родныя, дзякуй, даражэнькія! Так выручылі, так выручылі!

— За што, чым?

— Ды хусткамі сваімі. Найлепшы матэрыял для ўцяплення дахаў,— і дзядзька паклаў свой пакунак на стол дырэктара фабрыкі:— Гэта вам гасцінцы ад калгаснага прараба Яськова: ягады-чарніцы, сушаныя грыбы.

У дырэктара фабрыкі на твары застыла няпрошаная слязіна:

— Узрадаваў ты нас, чалавеча! Першыя словы ўдзячнасці.

Зрух па фазе

Пятро Купрэйчык якія толькі не рабіў дыпламатычныя захады, каб як улагодзіць жонку, але ўсё роўна яна не вельмі ласкавай была. Толькі і чулася:

— Мядзведзь, схадзі па бульбу ў склеп.

— Таптун, прыгані карову з выгану.

— Ёлупень, ці табе меркаваць аб жыцці на Марсе?..

I каб гэта толькі адзін на адзін. А то ж і пры людзях.

I калі болей трываць не стала сіл, паскардзіўся ён даўняму сябруку Адаму Верасу.

— Не, мая ў