- 1
- 2
- 3
- 4
- . . .
- последняя (103) »
Гармонію бароніць хто ад бед?
Чыя душа змяшчае цэлы свет?
Калі прырода круціць часу калаўрот
І раўнадушна нітку вечнасці прадзе,
Калі бязладны гурт жывых істот
Рознагалоса навакол гудзе,
Хто ж у хаосе, у стыхійным моры
Парадак стройны навядзе,
Каб загучалі ў маналітным хоры
Усе адзінкі сілаю з’яднанай?
Хто буру выявіць у страсці апантанай?
А зладнасць дум — у сполахах зары?
Хто кветкі пакладзе да ног каханай?
Хто за каханне згіне без пары?
Хто сімвалам геройскіх перамог
Зрабіў нязначных лаўраў вецце?
Хто аб’яднаць багоў Алімпа змог? —
Паэт — пясняр вялікіх спраў у свеце!
Няхай тады ўсіх чарадзеяў сілы
Натхняць твае, паэце, крылы.
Мой прынцып вось: любоўны хмель,
Залёты смелыя, дуэль,
Сардэчны боль, пажадлівы падман,
Пакуты рэўнасці — і ёсць раман.
Спектакль павінен быць такім,
Каб бушавалі вірам страсці ў ім,
Бо ў п’есе важна толькі тое,
Што слухачоў хапае за жывое.
Дык прыгатуем жа, сябры, піццё,
Якое б нам падкрасіла жыццё!
Хай дзеянне пануе ў п’есе,
А праўда ў выдумцы й мане
Імгненнай іскаркай мільгне —
І гэта лепш людзям у сэрца ўлезе.
Тады спектакль прывабны наш
Рассуне моладзі у свет шырокі межы,
Папоўніць вопытам яе багаж,
Пяшчоткам дасць меланхалічнай ежы,
Яшчэ і вочы кожнаму адкрые
На той інтым, што ціха ў сэрцы ные.
Яны прымаюць мішуру на «брава»,
Іх вабяць подзвігі, любоў і слава.
Хто вопытны — таму не дагадзіць,
Падзякуе — хто пачынае жыць.
Вярні ж, вярні мне тыя леты,
Калі я быў зусім другі,
Спяваў вясёлыя куплеты
І ад любоўнай млеў тугі,
Калі я жыў у свеце казкі,
Калі ў бутоне бачыў цуд,
Калі збіраў на лузе краскі
І верыў толькі ў божы суд,
Калі ў грудзях я сэрца меў,
Да праўды прагаю кіпеў;
Вярні, вярні мне парыванні,
І жар нянавісці ў крыві,
І моц юнацкую ў каханні,
І шчасцем зноў мяне спаві;
І летуценніцкія дні,
І пэўнасць у сябе вярні.
Калі, здараецца, прыцісне
У лютай бойцы супастат
Альбо на шыі дзеўка вісне,
Тады юнацтва ў акурат,—
І для парываў на прыволле,
І для застолляў у шынку,
Для танцаў, славы і сваволля,
Для славы гордай у вянку.
А струны ціхія гітары
Перабіраць і лашчыць слых,
Аплакваць страчаныя мары —
Хай будзе доляю старых,
Пачэсным абавязкам вашым,
А мы заўсёды вас уважым;
Не верце, ў старасці наш розум не здае,
Нас толькі старасць дзецьмі застае.
Але, панове, ад дыскусій
Да справы перайсці пара,
Бо ў кампліментнай пацярусе
Няма ні каліўца дабра.
Чаго спрачацца пра натхненне! —
Калі вагаешся — прапаў!
А ты, паэце, у імкненне
Укладвай свой святы запал
І, маючы нядрэнны вопыт,
Згатуй нам моцнага пітва,
Не адкладаючы свой клопат,—
Бо ясна ўсё як двойчы два!
Не прапускай ні дня дарэмна,
Хапай магчымасць за каўнер,
І тое, што табе прыемна,
Бяры не потым, а цяпер.
Вы можаце на нашай сцэне
Тварыць без лішніх дай прычын,
Не шкадаваць на прадстаўленне
Ні дэкарацый, ні машын.
Хай будзе ўсё, нібы жывое:
Аблокі, зоркі, небакрай,
Святло вялікае, малое{3},
Вада і скалы, пекла, рай.
У цесныя ўмясціце рамы
Жывёльны свет і свет людскі
І праз дзівосы напрасткі
Ідзіце да пякельнай брамы.
Пралог на небе{4}
Гасподзь, нябеснае воінства{5}. Пасля Мефістофель. Наперад выходзяць тры архангелы.Рафаіл
Гучыць грымотнай песняй сонца
У дружным хоры братніх сфер,{6}
Спрадвеку кружыцца бясконца
На свой прадпісаны манер.
Магутнасць творчага гарэння
Нам прыбаўляе свежых сіл,
І, нібы ў першы дзень тварэння,
Уражвае палёт свяціл.
З шалёнай хуткасцю ў прасторы
Адвечна кружыць шар зямны,
І ўсё змяняецца ў пакоры:
І светлы дзень, і змрок начны.
Бушуе мора, мкне на бераг,
Б’е ў скалы пеністы прыбой.
Зямля і мора, хваляў шэраг
Праходзяць тут перада мной.
На сушу рвуцца хваль чароды,
Ныраюць скалы ў бездань вод.
Ўзаемадзеяння прыроды —
Загадкавы кругаварот!
Хай пекла страшыць спусташэннем,
Зямлю бічуе грозны гром —
Паслы твае тваім натхненнем,
Тваім, гасподзь, жывуць дабром.
Святло гасподняга гарэння
Апору, веру нам дае.
І, нібы ў першы дзень тварэння,
Магутныя дары твае.
О божа, зноў падаўся ты ў візіты,
Свае ўладанні аглядаеш зноў.
І я прымазаўся да світы,
Бо ацаніў тваю любоў.
Я не анёл, не дурань блазнаваты,
Каб кампліментамі вастрыць язык.
Ты б з пафасу смяяўся, як наняты,
Калі б даўно смяяцца не адвык.
Я памаўчу пра сонца, пра сусветы —
Мне рупіць пра насельнікаў планеты:
Зямны бажок нязменны, тая ж плоць,
Якою ты стварыў яе, гасподзь.
Адна бяда — не задзіраў бы носа,
Калі б не ведаў ён святла нябёсаў.
Ён розумам святло тваё заве
І з ім усё-такі жывёлінай жыве,
Ён, як цыбаты конік той,
З дазволу кажучы, — цвіркоча
І скача ўверх з травы густой
І ў шыр нябесную падняцца хоча.
А жыў бы добра, калі б з проса,
Як той казаў, не соваў носа.
І гэта ўсё? І больш нічога?
Ты ўсё з даносамі ідзеш да бога.
Чаго ты так злуешся на зямлю?
- 1
- 2
- 3
- 4
- . . .
- последняя (103) »