Litvek - онлайн библиотека >> Уладзімір Сямёнавіч Караткевіч >> Историческая проза и др. >> Кніга другая. Сякера пры дрэве >> страница 114
Легендарныя і гістарычныя беларускія героі-паўстанцы.

(обратно)

30

Месца сутычак бедных і багатых у Оршы.

(обратно)

31

Гаспадар аднаго з лепшых рэстаранаў у Пецярбургу.

(обратно)

32

Будучыя дзеячы паўстання ў Польшчы ў 186З г.

(обратно)

33

Царскі цэнзар.

(обратно)

34

Будынак Пецярбургскага універсітэта быў спачатку пабудаваны як памяшканне "дваццаці калегій".

(обратно)

35

"Сын Жыбуае".

(обратно)

36

Па легендзе, крумкач і мурашкі аб нечым паспрачаліся і заклаліся на дзяцей. Крумкач прайграў і цяпер выводзіць дзяцей у мароз, каб не плаціць пройгрышу.

(обратно)

37

Сок — чалавек, які сочыць, каб звер не ўцёк.

(обратно)

38

Ліквідацыя абавязковых адносін, добраахвотны і бестэрміновы, не абмежаваны часам, выкуп, фінансавае садзейнічанне ўрада выкупным аперацыям, а адсюль вотчынная ўлада — да заключнай выкупной здзелкі.

Пры крэдытах такі метад быў значна больш выгадны для землеўласнікаў, чым абавязковыя адносіны.

(обратно)

39

М. А. Мілюцін у той час быў таварышам міністра ўнутраных спраў.

(обратно)

40

Такім бачыў яго барон Веліё, які перадаў гэтыя падрабязнасці міністру Валуеву.

(обратно)

41

Дваццаць мільёнаў бедных болцікаў (франц.)

(обратно)

42

Блох, якія шукаюць сабе ежу аж да забароненых месцаў (франц.).

(обратно)

43

Сялецкі абвінавачваўся ў гіпнатызме і чараўніцтве.

(обратно)

44

Беларускім паходжанні (лац.)

(обратно)

45

Выбітае (часцей коньмі ў час бойкі) месца.

(обратно)

46

Дыпламатычны штогоднік (пачатак выдання — 1763 г.), які сачыў за генеалагіяй вышэйшай еўрапейскай арыстакратыі. Акрамя друкавання звестак аб ёй займаўся генеалагічнымі даследаваннямі, пошукамі і геральдыкай, раней разбойніцкае ўрочышча.

Дзебры — мяшчанскі раён пад Магілёвам, раней разбойніцкае ўрочышча.

Дэбрэ — кніга англійскага пэрства.

(обратно)

47

Ява, або мроя, апісана ў "Здароўя шляху верным" (1715). Але няпрўда тое, што выпадкі яе былі толькі на Прыдняпроўі. Як каўтун разы два быў зафіксаваны ў Ламбардыі, так выпадкі хваробы, падобнай на яву, апісаны, кажуць, у Тыбеце.

(обратно)

48

Корста — труна з суцэльнай калоды.

(обратно)

49

Выйсці з гульні (франц.)

(обратно)

50

Для падрыхтоўкі і зандавання глебы і дзеля таго, каб гэны візіт не быў такі самы малаздавальняючы, як першы (франц.)

(обратно)

51

У пятніцу і суботу вярбовага тыдня, шостага тыдня вялікага посту, на ўсю даўжыню крамлёўскіх муроў — ад Спаскай і да Нікольскай вежы — і на палову плошчы пачынаў гаманіць рынак "Вярба". Палаткі, крамкі. Ювелірныя вырабы, звяры, птушкі, кнігі. Па краях, ля Васіля Блажэннага і Нікольскай вежы — гандляры вярбою, свісцёлкамі, цацкамі, паветранымі шарыкамі.

(обратно)

52

Старых тупіц (франц.).

(обратно)

53

Восенню наступнага года з разрозненых груп і асоб у Пецярбургу ўзнікла арганізацыя "Зямля і воля", якая дзейнічала ў паўстанні побач з беларусамі, літоўцамі і палякамі. Хоць яна была нешматлікая, але мела вялікае значэнне як пачатак дэмакратычнага руху.

(обратно)

54

Старыя, што прыязджаюць па маладую.

(обратно)

55

Боская адплата (лац.)

(обратно)

56

Вы нездаволены? (франц.)

(обратно)

57

Вы ўбачыце вынікі і здолееце іх ацаніць (франц.).

(обратно)

58

Князь, мой настрой носіць адбітак журбы, але неахвотна зробленыя ўступкі — найгоршыя з усіх, якія можна было б зрабіць (франц.)

(обратно)

59

Геніяльны французскі матэматык, забіты ў маладым узросце.

(обратно)

60

Запіска, надрукаваная ў "Русской старине" за 1893 г., кн.9, стар. 508–509.

(обратно)

61

П. А. Валуеў. "Отрывки из дневника".

(обратно)

62

Варожая калона адрэзала яе падчас аўстэрліцкай баталіі, і з тых часоў яна не здолела вырвацца адтуль (франц.)

(обратно)

63

Вы разумееце, што мне больш выгадна пайсці раней. Лепей пайсці перад бойкай (франц.)

(обратно)

64

Маленькага часовага ўрада пад засцярогай добрай маленькай цытадэлі Варшаўскай (франц.)

(обратно)

65

На старым Месцы,
пры фантане,
палкоўнік Трэпаў
схапіў па пысе (польск.).
(обратно)

66

Праект адраса, высунуты Веляпольскім.

(обратно)

67

Агаласіць. Літаральна — абараніць (польск.)

(обратно)

68

Ён не карыстаецца павагаю; ён дасціпны; ён гарбаты. Гэты павук носіць канстытуцыю ў свім горбе (франц.)

(обратно)

69

Дзмітрый Мілюцін. Брат ягоны, Мікалай Мілюцін, быў сенатарам, а пазней — статс-сакратар па справах Царства Польскага.

(обратно)

70

Наконт (франц.).

(обратно)

71

"У нас занадта лёгка глядзяць на гэтую справу". — "Я знаю напэўна, што становішча вельмі цяжкае". — "Т-с-с! Не трэба аб гэтым казаць" (франц.)

(обратно)

72

Кіраваць — гэта прадбачыць (франц.)

(обратно)

73

"Што трэба зрабіць у Польшчы?" — "Змяніць сістэму, васпані". — "Я таксама гэтак думаю, але вось міністр унутраных спраў вельмі палкі і кажа аб строгіх мерах". — "Але мы на працягу трыццаці год былі строгія, васпані, а да чаго мы прыйшлі?" (франц.)

(обратно)

74

"Падаюць толькі ў той бок, куды нахіляюцца. Калі мы ўпадзем у Польшчы, дык толькі ад паліцэйскіх мер, якімі замянілі ідэі ўрада" (франц.)

(обратно)

75

"Пасланне Паўлы да рымлянаў", ХІІІ, І.

(обратно)

76

Вандроўных.

(обратно)

77

Фаланстэры — своеасаблівы камуны, апісаныя ва ўтапічных творах Фур'е.

(обратно)

78

Трызненем дэспатызму (франц.)

(обратно)