Litvek - онлайн библиотека >> Янка Купала >> Поэзия и др. >> Сон на кургане >> страница 3
адзін
Так яе не мінуў.
Ночкай цёмна было,
Як на дне у вадзе;
Хмары месяц звялі,
Зоркі такжа нідзе.
Я ў травіцы сяджу,
Бачу: нейкі бядак
На худзенькім кані
Падцікаецца так.
Сядзіць конна, а ўвесь,
Як асіна, дрыжыць;
Падабраўся к лажку,
Як сава, ўкруг глядзіць.
Конь пыпаў да травы
І са смакам скубе;
Вельмі голадзен быў —
А я шась так сабе!
(Паказвае.)
А конь скок! ды наўцёк
Ува ўсе капыты.
А яздок аб зямлю…
Ўстаў, паплёўся ў кусты.
Адну толькі нагу,
Як калеку, валок,
А я ў хохат, у смех…
Такі смешны быў скок.
Усе тры (разам)

Ах, як смешна было!
Ну, яна, ну, сям'я!
Гу-ля-ля, гу-та-та!
Гу-та-та, гу-ля-ля!
1-я русалка

Але ж дзе, але дзе
Гэты наш маладзён?
2-я русалка

Мы тут пелі сабе,
А на сцежку ўзбрыў ён.
3-я русалка

Не яму пуціну
Ў гэтай пушчы знайсці.
Усе тры (разам)

Пушча наша для нас —
Яе нашы пуці.
2-я русалка

А каб пэўна было,
Пашукаць трэба нам.
Усе тры(разам)

Пашукаць, паглядзець
Там і тут, тут і там!
(Разбягаюцца.)


1-я русалка(па хвілі варочаецца)

Ха-ха-ха! блудзе ўсё, —
разглядае кусткі;
З рук і ног кроў цячэ,
Сумны, бледны такі.
3-я русалка (выбягаючы)

Ха-ха-ха! блудзе ўсё.
то аб пень, то аб лом.
І на неба глядзіць,
Як бы там яго дом.
2-я русалка (выбягае)

Ха-ха-ха! блудзе ўсё,
З сучкоў знакі кладзе,
Каб другі раз не йсці,
Перайшоў ужо дзе.
Усе тры (разам)

Прыйдзе, прыйдзе сюды,
Хоць бы млеў, хоць бы чэз,
І засне, ах, засне,
Як бы ноч, як бы лес.
1-я русалка

Стойце! Чую трэск я.
2-я русалка

Ўжо ідзе.
3-я русалка

Ах, як кот!
Усе тры(разам)

А цяпер хто куды!
Песні ў ход! Чары ў ход!

Разбягаюцца, толькі зблізу чуваць з трох бакоў іхны смех і «гу-ля-ля, гу-та-та».


Сам (змучыўся, чуць ідзе)

Ўжо змогся саўсім я,
Змагла мяне цьма,
А сцежкі-пуцінкі
Няма як няма!
Спаткаў і ваўка ўжо —
Зуб ляскаў аб зуб;
Сава праляцела
І села на дуб.
З-за пня выбег заяц
І ў гушчу пабег, —
А гэткі быў белы,
Як вапна, як снег.
Лізнула гадзюка
Хвастом каля ног,
Пабегла і недзе
Схавалася ў мох.
Ах, болей хадзіць, так
Блудзіць не магу!..
І сон не астаўся
Сабой у даўгу.
Пара адпачыці,
дыхнуці пара,
Хутчэй мо на небе
Узойдзе зара.
(Садзіцца на кургане.)
Ах, як тут выгодна! —
Узгор, як пакой —
Мох, лісце, чарнобыль, —
Лес над галавой.
Ах, ах, як жа слаўна
Тут можна заснуць!
(Прыслухоўваецца.)
А ўсё нейкі шорах
Як чуць, так і чуць…
(Відам салавее.)
Ох, муцяцца думкі,
Павекі — як звон!..
Хацінка… сямейка…
Ах, сон, ты мой сон!..
(Засыпае.

Русалкі выходзяць з укрыцця.)


1-я русалка(нагінаецца і ўглядаецца на Сама)

Ах, прыгожы які!
2-я русалка (як і першая)

І які малады!
3-я русалка (таксама)

І чаго ж, і нашто
Заблудзіў аж сюды?
1-я русалка

Як ён люба злажыў
Ручкі пад галаву!
2-я русалка

Як снапок, гэтак лёг
Тут на мох, на траву!
3-я русалка

Сам сябе усяго
У клубочак сагнуў;
Як адпаўшы лісток,
Як нябожчык, заснуў.
Усе тры (разам)

Ха-ха-ха! як лісток,
Як нябожчык, заснуў!
2-я русалка

Цяпер сядзем пры ім,
Як тры кветкі ў акне;
Ціха так, каб не знаў, —
Ні на яве, ні ў сне.
1-я русалка

І навеем яму,
Пакуль сонца зірне,
Казку долі яго.
2-я і 3-я русалкі(разам)

Што?
1-я русалка

Сон на кургане.
Усе тры (разам)

Гу-ля-ля, гу-та-та!
Пакуль сонца зірне,
Загадаем яму
Сніці на кургане.

Садзяцца: дзве — наабапал — у галаве, адна — у нагах. Ціха, жаласліва пяюць; шум лесу зліваецца з іх песняй.


Спі, наш міленькі саколік,
Госць наш не званы, не сланы!
Дням пагубляў ты даўно лік
Долі сваёй неспыняны.
Мы над табою, мы — цені,
Поля і лесу начніцы, —
Казкай павеўнай асенім
Думкі твае злыбядніцы.
Гу-та-та, гу-ля-ля!
Думкі твае злыбядніцы.
Спі, наш міленькі… Нікому
Гэткага сну не ссылалі:
Будзеш ту дома, за домам,
Будзеш ты бліжай і далей;
Сокалам вольным па свеце
Будуць павевы насіці;
Вогнікі ўгледзіш на цвеце, —
Будуць табе іх гасіці.
Гу-та-та,